Bladkoning (tuin Lippenhuizen, 4 oktober 2015)

Het is bekend dat er ook dit jaar veel Bladkoninkjes onderweg zijn vanuit het verre oosten naar west Europa.

Het voorkomen van de Bladkoning in de broedtijd strekt zich uit van de Oeral tot in het Verre Oosten van Rusland. Zuidelijk komt de soort voor tot in Mongolië en Noord-China. Ze verlaten in augustus-september de broedgebieden om in Zuidoost-Azië te overwinteren. Het is vooral tijdens de najaarstrek dat ze ook in Europa worden aangetroffen. Hierin is een duidelijk patroon te herkennen. In de Baltische staten en in Finland, wordt de hoofdmoot van de Bladkoningen van half tot eind september waargenomen. Daarna volgen Zuid Zweden, Denemarken en Groot-Brittannië, waar de grootste aantallen eind september maar vooral in de eerste helft van oktober passeren. In de tweede helft van oktober en later duiken ze ook op in Frankrijk en in Zuid-Europa.

De grote vraag is, hoe al die Bladkoningen in Nederland terechtkomen. Dit kan worden verklaard doordat waarschijnlijk een deel van de populatie in een richting vliegt die tegengesteld is aan de normale trekrichting. Dit fenomeen wordt door Vinicombe & Cottridge (1966) reversed migration genoemd. Waarschijnlijk is dit genetisch bepaald, zoals ook de andere aspecten van het trekgedrag. Natuurlijk speelt ook het weer een rol. Vooral de jaarlijkse fluctuaties zullen mede worden veroorzaakt door gunstige luchtstromingen. Volgens sommigen zijn weersomstandigheden in Siberië de belangrijkste oorzaak van het verschijnen van o.a. Bladkoningen in WestEuropa. Echter, indien weersomstandigheden een alleroverheersende rol zouden spelen, zou het aantalsverloop in het najaar niet aan zo’n vast patroon zijn gebonden. Ook de vroege aankomstdata in Finland en Zweden wijzen er op dat direct na het broedseizoen een cohort Bladkoningen in westelijke richting uit de broedgebieden vertrekt (bron: SOVON).

Vleugel Bladkoning (tuin Lippenhuizen. 4 oktober 2015)

Bladkoning, tuin Broeksterwoude (2 oktober 2015)

Twee ringvangsten bij tuinprojecten Menork
Op 2 oktober werd een bladkoning gevangen en geringd weer losgelaten in de tuin van Harry de Boer aan de Willemstraat te Broeksterwoude. Twee dagen later gebeurde hetzelde in de tuin van Wender Bil aan De Buorren te Lippenhuizen.
Voor het spotten van een bladkoning is het dus niet nodig om naar een beschermd natuurgebied af te reizen maar kan dat dus ook gewoon in eigen tuin. Bladkoninkjes zijn vooral te herkennen aan de dubbele vleugelstreep en de koptekening. Dat onderscheidt ze ook gemakkelijk van de tjiftjaf.