Hoge overleving broedvogels, magere reproductie:verslag2023 Boerenzwaluw gereed

27.10.2023

Partners nest 12, PIN 25, 21 juni 2023

Eén van de onderzoeksprojecten van Vogelringstation Menork is gedragsstudie aan de boerenzwaluw. Op een drietal vaste locaties in zuidoost Fryslân wordt zodoende een kolonie broedvogels op de voet gevolgd. Doelstelling van het project is het verkrijgen van inzicht in de jaarlijkse broedresultaten waarbij vooral ook gekeken worden naar individuele prestaties en gedrag.
De start is zo rond eind april wanneer de eerste broedvogels zich definitief hebben gevestigd en er een begin wordt gemaakt met de (ver)bouw van het nest. Rond september wanneer het laatste vliegklare jong het nest verlaat, is het project voorbij. De dagelijkse uitkomsten werden dagelijks online via de website van Menork gedeeld.

Jaarverslag
Elk jaar is het weer afwachten hoeveel broedvogels er terugkeren naar de onderzoeklocaties en in hoeverre het dezelfde vogels betreffen als in het voorafgaande jaar. Door de vogels individueel te voorzien van uniek (gekleurde) ringetjes zijn alle individuen van enige afstand voor de onderzoekers herkenbaar. Ook is het elk jaar weer spannend hoeveel jongen de broedparen groot weten te brengen en welke individuele broedvogels daar precies bij betrokken zijn. Ondertussen is van het afgelopen jaar een eerste overzicht vervaardigd. Een jaarverslag dat onder andere ook bestemd is voor de gastvrije staleigenaren. Want vooral dankzij deze mensen is het voor Menork mogelijk om jarenlang gericht en intensief (d.w.z. bijna dagelijks) het onderzoek te doen.

Tegenvallende broedresultaten
Samenvattend kan worden gesteld dat er afgelopen jaar een record aantal broedvogels uit voorafgaand jaar terugkeerden naar dezelfde plek om te broeden maar dat de broedresultaten enigszins tegenvielen. Een hoge overleving wijst op relatief gunstige omstandigheden tijdens de trek heen en terug naar en verblijf in tropisch Afrika. De tegenvallende broedresultaten had zeer waarschijnlijk te maken met het matige zomerweer (dagen met aanhoudende regenval) waardoor oudervogels moeizaam insecten kunnen vangen voor de jongen. En het natte zomerweer was mogelijk ook de reden dat de broedvogels nauwelijks investeerden in (latere) vervolglegsels. Daarnaast was er op één van de locaties sprake van dat enkele nesten werden leeggeroofd door vermoedelijk een grondpredator (rat of marterachtige).

Opmerkelijke waarnemingen
Ook in 2023 weer opmerkelijke waarnemingen zoals de ontrouw van partners 2022 versus 2023, polygamie, zeeën van paardenhaar vervlecht aan één nest , broertjes geboren in 2022 die samen als broedvogel opduiken op de geboorteplek en een broedvogel die van de ene locatie naar de andere verkast.. Het jaarverslag is een eerste opzet waarin de verkregen veldgegevens worden samengevat en een tal uitkomsten wordt verwoord.

Publicatie
Publicatie van de gegevens vindt periodiek plaats in vakliteratuur voor ornithologen Zo wordt er dit jaar in het herfstnummer van LIMOSA een artikel gepubliceerd over dit onderzoek dat op meerdere plekken in Nederland plaatsvindt in samenwerking met Vogelringstation Menork.