Het is bijna de tweede week van juni dat het nog voortdurend erg koud buiten is.
Het relatief natte en koude voorjaarsweer lijkt zich voort te zetten zelfs nu de meteorologische zomer zijn intrede al heeft gedaan. Boerenzwaluwen hebben het zwaar te verduren, vooral tijdens regendagen waarbij de temperatuur soms maar amper de dubbele cijfers haalt.
Broedvogels lijken daarom minder te gaan investeren in nieuwe legsels. Sommige paartjes vertragen de eileg, andere verlaten zelfs het nest met daarin nog een onvolledig nog niet bebroed legsel. Strategieën die er voor moeten zorgen dat ‘man en paard’ (oudervogels en hun jongen) niet verloren gaan, zo lijkt het.

Nesten 15 en 16 
Maar met de nesten 15 en 16 op onderzoekslocatie 02 is wel iets vreemds aan de hand. In nest 15 wordt op 6 juni het eerste ei gelegd en in nest 16 gebeurt dat op 7 juni. Beide nesten zitten in eenzelfde positie langs de gevel van het inpandig geitenhok in een boerenstal op slechts anderhalve meter van elkaar.
In beide nesten worden 2 eitjes gelegd, het lijkt er dus ook hier op dat de ouderparen de nesten hebben verlaten vanwege het aanhoudende koude natte weer.
Maar al snel weet Sietse van der Wal (de staleigenaar die de zwaluwen dagelijks observeert)  te melden dat hij activiteit bij nest 15 signaleert. Maar ook dat de eitjes in nest 16 doorgaans bebroed lijken.
Mogelijk dat de oudervogels dus toch genoegen nemen met de onvolledige nesten en ondanks de weersomstandigheden het broeden voortzetten. Mogelijk een strategie om met kleine legsels voldoende voedsel voor minder jongen te kunnen aanslepen wanneer de kou blijft voortduren..

Afwachten
Het is afwachten en dat wachten duurt langer dan normaal. Want na gemiddeld 14 dagen broeden komen de eitjes uit en dat gebeurt met nest 15 pas op 28 juni drie weken nadat (vermoedelijk) het tweede ei werd gelegd. Het kan dan ook haast niet anders dat dat het vrouwtje later is gestart met broeden. Wellicht in afwachting van beter weer..
Maar hoe komt het met nest 16? Ze lijken min of meer bebroed maar op 5 juli is er nog steeds geen sprake van dat de twee eitjes in dit nest uitkomen.. En toch lijken de eieren bebroed en is er af en toe activiteit bij dit nest volgens Sietse.. Hoog tijd om te inspecteren vanuit een schuiltent wat er nu precies gaande is bij deze twee buurnesten..

Man */R.W1 met voer voor twee pullen bij nest 15 (PIN44) , locatie 02 – 5 juli 2024

Hetzelfde boerenzwaluwpaar
Op 5 juli wordt, even na koffietijd, de schuiltent in een geitenbox geïnstalleerd. Het vizier is gericht op beide nesten. Dat wil zeggen op beide nesten staat een fototoestel met telelens en flits gericht en zodra er activiteit is in of rond de nesten breekt met behulp van afstandsbediening op beide toestellen even het ‘onweer’ los. En zie hier, deze gerichte inventarisatie levert interessante informatie op! Wat blijkt, is namelijk dat beide nesten door hetzelfde boerenzwaluwpaar worden bewoond! Niet alleen dat vanuit de schuiltent duidelijk waargenomen kon worden dat de vogels af en toe langs beide nesten gaan maar ook de individueel gekleurde pootringetjes bevestigen op de talrijk genomen foto’s de aanwezigheid van beide nestpartners bij beide nesten. Overigens heeft het paar wel een duidelijke voorkeur voor nest 15 waarin zich de twee pullen van een week oud bevinden.

(on)bewust?
Klaarblijkelijk heeft het bewuste vrouwtje in beide nesten twee eitjes gelegd waarbij de vraag en daarmee het mysterie altijd zal blijven: bewust of onbewust? Was het om twee eitjes “weg te leggen” om daardoor een kleiner legsel onder de koude omstandigheden te kunnen bolwerken? Of was het een misverstand? Twee nesten in eenzelfde positie zo dicht bij elkaar.. Per ongeluk het verkeerde nest gekozen bij het (snel) moeten leggen van een ei… Die vraag zal niet beantwoord worden.
Ondanks het feit dat er in het ene nest al jongen van 1 week oud verblijven, bleef het vrouwtje bij het voeren relatief lange tijd op het nest zitten om de jongen warm te houden. Een broedse instelling zou je kunnen zeggen dat normaliter binnen een paar dagen verdwijnt om vervolgens alle aandacht te richten op het voeren van de snel groeiende pullen.

Man */R.W1 waakzaam bij (het andere) nest 16 / PIN 43 met daarin twee eitjes

Maar dat het vrouwtje zich nog zo broeds gedraagt, heeft naar alle waarschijnlijkheid te maken met het feit dat ze het andere nest zo nu en dan nog opzoekt om er een tijd lang de eitjes te gaan bebroeden. De broedvlek (dat zijn bloedaderen die aan een kale onderbuik tevoorschijn komen) die vrouwtjes ontwikkelen tijdens het warm houden van de eieren is wellicht nog amper aan het dichtgroeien nu er, zo af en toe, nog eitjes in het andere nest worden bebroed..
Zinloos zou je zeggen want na bijna vier weken half broeden (?) moet toch echt worden verondersteld dat deze eitjes kansloos zijn.
Of…, zou het vrouwtje bij dit nest later met broeden zijn begonnen ? Dat eerst nest 15 kon uitkomen en samen met de actieve partner (metaal, roodwitrood) voedsel voor de twee kleine pulli kan worden gevonden.
Deze bewuste keuze lijkt nagenoeg uitgesloten maar niks is (binnen deze studie) onmogelijk zo lang beide nesten nog worden bewoond..

Kansrijk
Wat deze ochtend echter wel duidelijk is geworden, is dat beide nesten toebehoren aan eenzelfde broedpaar en dat beide nesten ook (nog) niet zijn verlaten! De beide pullen in nest 15 lijken kansrijk om over enkele weken gezond en wel uit te vliegen, voor de beide eitjes in nest 16 lijkt daarentegen weinig perspectief.
Hoe dan ook, zijn we weer een fenomeen rijker als het gaat om de gedragsstudie in een broedkolonie van de boerenzwaluw. En daar teren we op..

Lees ook:
Nieuwsbericht 2 augustus 2018: Broedpaar Boerenzwaluw verzorgt twee nesten met 9 pullen
Meer informatie onderzoek boerenzwaluw (audio Vroege Vogels)
Actuele rapportages boerenzwaluw