“echt”paar boerenzwaluw, individueel herkenbaar aan gemarkeerde staartpennen, bij nest 10 op locatie 13 (Hemrik)

Dit jaar is er weer een belangrijke vervolgstap gezet met betrekking tot de diepgang in het onderzoek bij de boerenzwaluw. Nadat twee jaar geleden de kwantiteit van het onderzoek sterk is gereduceerd door een aantal – weliswaar vogelrijke plekken – niet langer mee te laten doen, is er nu meer de gelegenheid om de nestprestaties te bestuderen.

Individuele nestprestaties
Daarvoor is het evenwel nodig dat (nagenoeg) alle broedvogels worden bemachtigd en tijdelijk gemarkeerd. Daarom is twee jaar geleden gekozen voor het handhaven van locaties waar relatief snel en gemakkelijk in principe alle broedvogels kunnen worden gevangen en de nesten goed bereikbaar zijn. Op die manier kunnen de broedvogels aan de nesten worden gekoppeld en individuele nestprestaties inzichtelijk worden gemaakt.

Streepjescode
De methode om vogels tijdelijk van afstand herkenbaar te maken, is twee jaar geleden samen met Niels de Haan (stagiair) ontwikkeld. Bij gevangen broedvogels worden streepjes m.b.v. typex op de buitenste staartpennen aangebracht en wel zodanig dat er een unieke code zichtbaar is. Nadien worden nesten m.b.v. gopro cameraatjes gefilmd ten tijde van het voeren van (kleine) nestjongen.
De staartpennen van de voerende ouder zijn dan meestal goed zichtbaar en daarmee ook de individuen. Elk individu draagt, naast de tijdelijke staartmarkering, een permanent metalen ringetje van het Vogeltrekstation te Wageningen met daarop een unieke code. Via deze methode kunnen jaarlijks de individuele broedprestaties in kaart worden gebracht maar ook de paartrouw. De streepjescode verdwijnt overigens al spontaan na een paar weken.

Fysieke nestkwaliteit
Naast het markeren en conditioneel onderzoek van elke broedvogel wordt ook de kwaliteit van de fysieke nesten geregistreerd waarbij zelfs het aantal paardenharen, dat vaak wordt gebruikt aan de bodem van het nest, wordt ingemeten. Vooralsnog is de functie van deze haren niet duidelijk, via dit onderzoek hopen we ook daar meer duidelijkheid over de krijgen.

Individuele broedprestaties
Eerste nieuwe onderzoeksfeit is een mannetje dat er klaarblijkelijk twee nesten op na houdt in de stal van locatie 2. Bij twee nesten duikt bij het voeren van de jongen herhaaldelijk hetzelfde mannetje op. Opmerkelijk want het aantal mannen dat in de stal is aangetroffen, is al hoger dan het aantal nesten. Er lijkt dus een aantal mannen geen directe relatie met de aanwezige nesten te hebben.
Of toch ..maar dan het werk aan anderen overlatend??
Kortom, deze verdiepingsslag in de studie bij boerenzwaluwen moet leiden tot meer inzicht in de individuele broedprestaties van de boerenzwaluw maar ook het gedrag van broedvogels in een kolonie.

Voor verdere actuele informatie: https://www.menork.nl/actueel/boerenzwaluw/