Kievitsman

14 januari 2015 heeft de Raad van State, op aandrang van de Faunabescherming en na vele jaren van procederen, het rapen van kievitseieren verboden. Dat wil zeggen: de hiervoor door de provincie op grond van de Flora- en Faunawet verleende ontheffing werd vernietigd. Willem Bil en Jack Schuurs van Vogelringstation Menork lieten in de jaren 90 al weten dat de kievitenpopulatie fors aan het slinken was. De snelle veranderingen in de landbouw waren voor onze weidevogels als kemphaan, grutto, veldleeuwerik en kievit niet bij te houden. Er was onvoldoende gelegenheid om een nest met jongen succesvol groot te brengen waardoor de aantallen elk jaar sterk afnamen.
Omdat uit onderzoek van Vogelringstation Menork is aangetoond dat vroege kievitslegsels sterkere en kansrijkere jongen opleveren, werd het rapen van eieren ter discussie gesteld. Dit viel echter nimmer in goede aarde bij de BFVW, de Friese vogelwachten die lang alles in het werk hebben gesteld om toch eieren te kunnen rapen, hadden er geen goed woord voor over.
Het aaisykjen werd lang in Fryslân gezien als een onmisbare traditie ondanks de wetenschap dat de omstandigheden in het veld drastisch aan het veranderen waren. Vroeger slenderde de aaisyker dagen ongestoord door de Fryske greiden, tegenwoordig beperkt zich dat veelal tot een stormrun op enkele maïspercelen waar wellicht nog een aantal kieviten te vinden is. Want op regulier boerenland is amper nog een weidevogel te vinden. Dat maakt ook dat Fryslân snel leegloopt, een trend die zich al in de jaren 80 en 90 van de vorige eeuw al voordeed. Sindsdien blijven, zoals al verwacht, de aantallen broedvogels van de kievit fors afnemen: in grote delen van Fryslân komt de soort niet meer als broedvogel voor. Zeker niet op intensief boerenland. Na het bekend worden van het nieuws dat de Faunabescherming de rechtszaak bij de Raad van State had gewonnen, heeft Willem een felicitatie naar deze organisatie gestuurd. Deze werd in afschrift aan de lokale pers gezonden die de mondeling toelichting daarop uiteindelijk breed heeft uitgemeten. Lees Fragment FD 15-01-15, pdf; Lees Fragment LC 15-01-15, pdf

Al op 18 april 2001 werden provincies onder andere door Jack en Willem van Menork gevraagd om geen raapseizoen voor kievitseieren vast te stellen. Met de toen op stapel staande delegatie van wettelijke (spel)regels op grond van de Flora en Faunawet zouden provincies verantwoordelijk worden voor het verlenen van een ontheffing. Met uitzondering van de provincie Fryslân werd over het algemeen positief gereageerd. Lees BRIEF-GS-FRYSLAN-180401